Kişinin yasevimliığı maşer ortamında değeri olan , yetenek, davranış ve diğer davranış biçimlerini geliştirdiği vetirelerin tüyönetmen.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara için insanoğluın davranışlarında belli gelişmeler sağlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Terbiye; ferdin davranışlarındaki yaşantısı aracılığıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğfiilme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü üzere eğitimin bir çok tanılamamı konstrüksiyonlabilmektedir. Ancak, hasetmüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanılamam:
“Bireyin davranışında, kendi yaşantısı aracılığıyla ve kasıtlı olarak matlup yönde( eğitimin amaçlarına yaraşıklı ) bileğfiilme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis için;
· Terbiye bir vetiretir.
· Terbiye sürecinde, ferdin davranışlarının matlup yönde bileğfiiltirilmesi amaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğfiilme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde ferdin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç kök öğesi vardır.
1. Yalnızç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Terbiye amaçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam fiyat ve yorum ile son bulur. Sürecin bu mantığı tam kültürler bâtınin benzeridır. Yalnızçların içinde ne olduğu ve öğrenme bâtınin kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre için bileğfiilebilir, fakat sürecin doğbeyı bileğfiilmez.
Terbiye kapsamı ve tanılamamlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince birmebzul filozof ve pedagog, eğitimin ne olduğuna değgin farklı farklı tanılamamlamalarda bulunmuştur. Günümüzde ise eğitimin kabul edilen standart tanılamamı şudur: Terbiye, ferdin davranışlarında kendi yaşantıları aracılığıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğfiilikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanılamamlama ekseninde eğitimin genel hatları çizilebilir. Bu tanılamamlamanın ortamında eğitime değgin temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları aracılığıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğfiilikliği” ve “müddetç” üzere kelimeler eğitimin esas taşlarıdır.
Terbiye, adam bâtınin hayat boyu devam eden bir vetiretir ve davranışlarda başkalık meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise ferdin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik yani beklentilere ve hedeflere yaraşıklı olabileceği üzere istenmedik yönde bile gelişebilir. Terbiye sürecinin fiilletilmesi ise kasıtlı yani programlı ve programlı olabileceği üzere gelişigüzel bile olur. Kasıtlı olarak yapılan eğitime formal terbiye, gelişigüzel yapılan eğitime ise informal terbiye denir. Daha açıklayıcı bir örnek verirsek okul, dershane, terbiye merkezleri üzere mekânlarda verilen terbiye formal; ferdin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı sıfır terbiye ise informal eğitidir. Doğrusu terbiye sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine için sınıflandırıldığında formal ve informal terbiye olmak üzere dü tür ortaya çıkar. Formal terbiye okullarda ya da kurumlarda belli bir tasar ve program çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu terbiye tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende terbiye süreci idari bir ekip ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal terbiye ise kendi kendine gelişen plansız ve programsız yapılan eğitimdir ki birey bu eğitimi içtimai çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir tip olarak ele aldatmaındığında ise terbiye sisteminin üç kök ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, vetireler ve çıktılardır. Referans; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, çatı, donanım, maliyet, personel üzere fiziki unsurlardır. Süreç; okul ortamında gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve öğüt aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde marifet, yeterlilik, mezuniyet, test özetları üzere matlup davranış bileğfiiliklikleridir.